ნიკოლოზ სლონიმსკი

ნიკოლოზ სლონიმსკი
ბიოგრაფია
დაბ. თარიღი	15 (27) აპრილი, 1894
დაბ. ადგილი	სანქტ-პეტერბურგი
გარდ. თარიღი	25 დეკემბერი, 1995(1995-12-25) (101 წლის)
გარდ. ადგილი	ლოს-ანჯელესი
ნიკოლოზ სლონიმსკი ვიკისაწყობში

ნიკოლოზ ლეონიდას ძე სლონიმსკი (რუს. Никола́й Леони́дович Сло́нимский; დ. 27 აპრილი, 1894, სანქტ-პეტერბურგი — გ. 25 დეკემბერი, 1995, ლოს-ანჯელესი) — დაბადებით-რუსი ამერიკელი დირიჟორი, ავტორი, პიანისტი, კომპოზიტორი და ლექსიკოგრაფი. ცნობილია თავისი მწერლობითა და მუსიკალური მითითებით (შენიშვნებით). მან დაწერა Thesaurus of Scales and Melodic Patternsდა Lexicon of Musical Invective; აგრეთვე რედაქტირება ჩაუტარა ბეიკერის მუსიკოსთა ბიოგრაფიულ ლექსიკონს.

ცხოვრება და მოღვაწეობა

ადრეული ცხოვრება რუსეთსა და ევროპაში

ნიკოლოზ სლონიმსკი დაიბადა 1994 წლის 27 აპრილს სანქტ-პეტერბურგში. წარმოშობით იყო ებრაელი. მისი ბაბუა იყო რაბი ჩაიმ ზელიგ სლონიმსკი. მისმა მშობლებმა უფროსი მის დაბადების შემდეგ მართლმადიდებლები გახდნენ, ხოლო ნიკოლოზი რუსეთის მართლმადიდებლურ ეკლესიაში მონათლეს. დედამთილის დეიდა იზაბელ ვენგეროვა, მოგვიანებით ფილადელფიას კურტის მუსიკის ინსტიტუტის დამაარსებელი, მისი პირველი ფორტეპიანოს მასწავლებელი იყო.

ის გაიზარდა ინტელიგენციაში. 1917 წლის რუსეთის რევოლუციის შემდეგ იგი სამხრეთით, ჯერ კიევში, შემდეგ კონსტანტინოპოლში, ხოლო საბოლოოდ პარიზში გადავიდა; აქმრავალი სხვა რუსი მუსიკოსი და მისი და იულია სლონიმსკაია სააზონოვა უკვე ჩასულიყვნენ (გაქცეულიყვნენ). იგი სერგეი კუსევიცკისთან ასისტენტად მუშაობდა. 1921-1922 წლებში ვლადიმირ როსინგის დამხმარედ ყოფნის დრო ევროპაში გამართულ ტურში მიიღო მონაწილეობა. 1923 წელს რისინგი როჩესტერის (ნიუ-იორკი) აღმოსავლეთის მუსიკის სკოლის ოპერის დირექტორი გახდა; მან აქ სლონიმსკიც მიიწვია.

სლომინსკის ახალგაზრდა ძმა, მიხეილი, რუსეთში დარჩა და გახდა ავტორი. მისი ძმისშვილი სერგეი სლონიმსკი გახდა კომპოზიტორი.

სადირიჟორო კარიერა

როჩესტერში ალბერტ კოიტესთან და ევგენი გოსენსთან ერთად სლონიმსკიმ კომპოზიციებისა და დირიჟორობის სწავლა განაგრძო. იგი როსინგს თან ახლა (დამხმარედ) მრავალ ვოკალურ რეციდივში: მათ შორისაა 1924 წელს კარნეგის დარბაზში ჩატარებული სპექტაკლი. ორი წლის შემდეგ იგი გადავიდა ბოსტონში, სადაც სადაც კუსევიცკი გახდა ბოსტონის სიმფონიური ორკესტრის დირიჟორი და განაახლა თავისი პიანისტის, ახლა ორენოვანი მდივნის თანამდებობა. ამ დროის განმავლობაში, სლონიმსკი ასწავლიდა მუსიკის თეორიას ბოსტონისა და მალკინის კონსერვატორიაში. ამავე პერიოდში დაიწყო მუსიკალური სტატიების წერა The Boston Evening Transcript-ის, The Christian Science Monitor-ისა და მაღაზია The Etude-ისთვის.

ნიკოლოზ სლონიმსკი დირიჟორობს [[Ionisation]]-ს ჰავანაში

სლონიმსკიმ დაიწყო მუსიკებისა და შემთხვევითი პატარა ნაგლეჯების (ნაწარმოების) წერა და ასრულებდა როგორც ფორტეპიანოს სოლისტი ვოკალური თანხლებით. 1927 წელს ჩამოაყალიბა ბოსტონის კამერული ორკესტრი. იგი დირიჟორობდა შემდეგ მსოფლიო პრემიერებს: ივეს Three Places in New England 1937 წელს (ნიუ-იორკის მერია), ედგარდ ვერესის Ionisation 1933 წელს ცამეტი პერკუსიონისთვის და სხვა მრავალი ნაწარმოები.

1931 წელს სლონიმსკი ბოსტონის ქრისტიანული მეცნიერების „მონიტორი“-ს ხელოვნებათმცოდნე დოროთი ადლოვზე დაქორწინდა. ადლოვი აქტიური იყო როგორც კრიტიკოსი და ლექტორი. წყვილი პარიზში დაქორწინდნენ. მათმა ასულმა, ელექტრამ, მოგვიანებით მამის წერილების რედაქტირება მოახდინა და მისი ნიმუშებიც შეაგროვა.

1932 წელს სლონიმსკი დირიჟორობდაHavana highlighting Ives-ს კონცერტების სერიას. შემდეგ იგი გაემგზავრა პარიზში, ბერლინში და ბუდაპეშტში, რათა შემდგომი კონცერტები გაემართა. ამ ტურების პოპულარობის წყალობით, იგი 1933 წლის ზაფხულში ჰოლივუდის ბოულში ხუთი კონცერტის ჩასატარებლად მიიწვიეს.

მწერლობა და მუსიკალური კრიტიკა

მთელი ცხოვრების განმავლობაში, სლონიმსკი ვრცლად წერდა პერიოდულ ჟურნალებსა და გაზეთებს, აწარმოებდა პროგრამებსა და ლაინერულ ნოტებს, და დიდი წვლილი აქვს შეტანილი მრავალ საცნობარო ნაშრომში. მან თავი აღწერა როგორც „დიასკეუასტი“ (ბერძნულიდან κατασκευαστής), „რევიზორი ან ინტერპრეტატორი“. როდესაც მისი სადირიჟორო კარიერა შენელდა, სლონიმსკიმ მეტი დრო მუსიკების წერას დაუთმო. იგი აწარმოებდა 1900 წლის შემდეგ შექმნილი მუსიკების ქრონოლოგიას. მოგვიანებით, ლათინურ ამერიკაში მოგზაურობის შემდეგ, წარმოადგინა პირველი საფუძვლიანი ნაშრომი ინგლისურ ენაზე, სახელად ლათინური ამერიკის მუსიკა. 1947 წელს გამოაქვეყნა Thesaurus of Scales and Melodic Patterns, რომელიც მოგვიანებით მისი ერთ-ერთი ყველაზე გავლენიანი ნამუშევარი გახდა (როგორც კომპოზიტორთა და შემსრულებლების წყარო). მან გავლენა მოახდინა ბევრ ჯაზ მუსიკოსსა და კომპოზიტორზე, მაგალითად: ალან ჰოლდსორსი, ჯონ კოლტრეინი, ფრენკ ზაპა და პოლ გრაბოვსკი.

გვიანი ცხოვრება და შემოქმედება

1964 წელს სლონიმსკის მეუღლე გარდაიცვალა და ნიკოლოზი საცხოვრებლად ლოს-ანჯელესში გადავიდა. იგი UCLA-ში 3 წლის განმავლობაში ასწავლიდა; აგრეთვე მოსწავლეებს უტარებდა ლექციებსა და საუბრებს მუსიკის შესახებ.

98-ე დაბადების დღეზე, იგი სანქტ-პეტერბურგს ესტუმრა და მუსიკის ფესტივალს დაესწრო. ნიკოლოზ სლონიმსკი გარდაიცვალა 1995 წელს, 101 წლის ასაკში, ლოს-ანჯელესში.

წიგნები და სხვა ნაწერები

წიგნები

• მუსიკა 1900-დან (1937)
  • მუსიკა 1900-დან დანამატი (1986)
• ლათინური ამერიკის მუსიკა (1945)
• გზა მუსიკისკენ ნიუ-იორკი (1947)
• ერთი რამ ან ორი მუსიკაზე (1948)
• ბეიკერის მუსიკალური ბიოგრაფიული ლექსიკონი (1958).
• კონსიზ ბეიკერის ბიოგრაფიული მუსიკოსთა ლექსიკონი (1987)
• იდეალური მოედანი (1988)
• მუსიკის ლექცია (1989)

შეგროვებული ნაწერები

• ნიკოლოზ სლონიმსკი: პირველი ასი წელი (1994)[l]
• დიდი კომპოზიტორები და მათი შემოქმედება (Reissued as The Listener's Companion) (2000)
• ნიკოლოზ სლონიმსკი: მუსიკის წერა (2004)[n]
• ძვირფასო დოროთი - წერილები ნიკოლას სლონიმსკისგან დოროთი ადლოუზს (2012)

რესურსები ინტერნეტში

ძირითადი

• Nicolas Slonimsky web site
• Nicolas Slonimsky quotes and remembrance საიტზე Wayback Machine (archived October 24, 2009)
• Nicolas Slonimsky In Memoriam (from Other Minds)
• Interview with Nicolas Slonimsky, April 12, 1986
• Transformation and Adaptation: The Evolution of Charles Ives's Song "From 'Paracelsus'"

სლონიმსკის მოსასმენად

• Newmillenniumrecords.com დაარქივებული 2021-11-29 საიტზე Wayback Machine. (Doug Ordunio of KFAC converses with Slonimsky at his home, 1979)
• Speaking of Music დაარქივებული 2016.03.06, საიტზე Wayback Machine. (Charles Amirkhanian of KPFA talks to Slonimsky, 1987)
• Music & Conversation with Slonimsky at his home in Los Angeles, 1979 დაარქივებული 2016.03.04, საიტზე Wayback Machine.
• Ode to Gravity დაარქივებული 2016.03.04, საიტზე Wayback Machine. Music by and for Slonimsky on his 97th birthday (with Charles Amirkhanian, June 1991)
• Slonimsky at 76 დაარქივებული 2016.03.04, საიტზე Wayback Machine. Slonimsky discusses Igor Stravinsky and Charles Ives with Charles Amirkhanian & Robert Commanday, 1971
• On Frank Zappa დაარქივებული 2016.03.04, საიტზე Wayback Machine. Slonimsky discusses his relationship with Frank Zappa, 1983
• A dinner at Mrs. Antheil's house დაარქივებული 2019.12.27, საიტზე Wayback Machine. Slonimsky shares roast duck with Charles Amirkhanian, Carol Law and the widow of composer George Antheil, 1971
• Lecture at Berkeley Piano Club, 1971 დაარქივებული 2016.03.04, საიტზე Wayback Machine.
• On Shostakovich, after the composer's death, 1975 დაარქივებული 2018.03.19, საიტზე Wayback Machine. Slonimsky discusses the work of Dmitri Shostakovich
• A program on the elder statesmen of American music, including Slonimsky დაარქივებული 2020.02.07, საიტზე Wayback Machine.
• Slonimsky talks with David Cloud დაარქივებული 2016.03.04, საიტზე Wayback Machine. on the 40th anniversary of the world premiere of Ionisation (Varèse), 1973